Indeks Stopy Procentowej WIRON (Warsaw Interest Rate Overnight) został opracowany przez GPW Benchmark S.A. jako wskaźnik referencyjny dla polskiego rynku pieniężnego. Od 2025 roku ma służyć powszechnie jako indeks wg według którego będzie ustalać się zmienne oprocentowanie kredytów konsumenckich i firmowych. Przyjęty uchwałą Zarządu GPW Benchmark nr 85/2022 z dnia 30 listopada 2022 roku, regulamin WIRON określa zasady opracowywania, publikacji, oraz stosowania tego indeksu. Niniejszy artykuł szczegółowo omawia kluczowe definicje, zasady działania oraz mechanizmy nadzoru związane z WIRON.
Definicje i Kluczowe Pojęcia
Regulamin WIRON zawiera szereg kluczowych definicji, które są niezbędne do zrozumienia zasad funkcjonowania indeksu WIRON. Oto najważniejsze z nich:
-
Błąd – jest to zdarzenie, które nie stanowi przekazania podejrzanych danych wejściowych, lecz jest wynikiem nieumyślnej wady występującej podczas przygotowywania danych w systemach księgowych lub transakcyjnych podmiotów przekazujących dane lub w trakcie ich przekazywania do administratora.
-
Dane Wejściowe – są to dane przekazywane przez podmioty przekazujące dane administratorowi. Dane te są kluczowe do wyznaczenia wartości WIRON.
-
Transakcja Depozytowa – oznacza transakcję o stałym oprocentowaniu, która polega na przyjęciu lub złożeniu środków pieniężnych na określony termin. Transakcje te są przeprowadzane bez ustanawiania prawnego zabezpieczenia i są zawierane według predefiniowanych reguł.
-
Użytkownik – to podmiot uprawniony do stosowania i korzystania z indeksu WIRON na podstawie odpowiedniej umowy.
Postanowienia Ogólne
Regulamin WIRON precyzuje metodę opracowywania indeksu, w tym definicję WIRON oraz zasady publikacji i udostępniania jego wartości. WIRON mierzy średni poziom stopy procentowej ważonej wolumenem transakcji depozytowych zawartych przez instytucje finansowe na rynku referencyjnym. Główne postanowienia regulaminu obejmują również:
- Zasady publikacji: Indeks jest publikowany na stronie internetowej administratora GPW Benchmark w każdym dniu roboczym o godzinie 13:30 lub niezwłocznie po tej godzinie.
- Prawo do stosowania: Użytkownicy indeksu muszą posiadać odpowiednią umowę o stosowanie WIRON, której wzór jest publikowany na stronie GPW Benchmark.
Metoda Opracowywania WIRON
WIRON jest opracowywany na podstawie danych dotyczących transakcji depozytowych. Stopa procentowa, na której oparty jest WIRON, odzwierciedla stopę bliską wolnej od ryzyka, uwzględniając ograniczenie ryzyka rynkowego, płynności i kredytowego. Metoda opracowywania WIRON obejmuje kilka kluczowych etapów:
-
Przygotowanie Zasobu Transakcyjnego – obejmuje selekcję danych wejściowych dotyczących transakcji depozytowych, które są wykorzystywane do wyznaczenia wartości WIRON.
-
Korekta Główna – algorytm stosowany do ograniczenia zbioru transakcji na podstawie ich zgodności ze średnimi poziomami stóp procentowych obserwowanych w danym dniu.
-
Procedura Zastępcza – stosowana jest w przypadkach, gdy brakuje wystarczających danych wejściowych do standardowego wyznaczenia wartości WIRON. Wartość WIRON w takim przypadku jest wyznaczana w oparciu o algorytm uwzględniający stopę referencyjną NBP oraz historyczne wartości WIRON.
Nadzór i Zmiany Regulaminu
GPW Benchmark S.A. pełni rolę administratora WIRON i jest odpowiedzialny za nadzór nad prawidłowością opracowywania indeksu. Nadzór jest sprawowany przez Komitet Nadzorczy, który monitoruje zgodność procesu opracowywania z obowiązującymi przepisami oraz regulaminem. Zmiany w regulaminie mogą być wprowadzane po uzyskaniu pozytywnej opinii Komitetu Nadzorczego, a wszelkie zmiany są publikowane na stronie internetowej zgodnie z zasadami określonymi w regulaminie.
Publikacja i Udostępnianie WIRON
WIRON jest publikowany w czasie rzeczywistym, co zapewnia bieżący dostęp do jego wartości dla wszystkich użytkowników. Procedura powtórnego wyznaczania i udostępniania WIRON jest stosowana w przypadku stwierdzenia błędów w danych wejściowych lub innych nieprawidłowości. Procedura ta pozwala na ponowne przeliczenie i publikację skorygowanej wartości indeksu.
Kryteria Kwalifikacji Podmiotów Przekazujących Dane
Podmioty przekazujące dane do WIRON muszą spełniać określone kryteria, które obejmują aktywność na rynku referencyjnym, zdolność do zawierania transakcji oraz wypełniania obowiązków wynikających z regulaminu. Skład panelu podmiotów przekazujących dane jest regularnie publikowany przez administratora.
Procedura Powtórnego Wyznaczania i Udostępniania WIRON
W przypadkach, gdy zostanie zgłoszony błąd lub administrator stwierdzi nieprawidłowość, stosuje się procedurę powtórnego wyznaczenia wartości WIRON. Procedura ta obejmuje porównanie przeliczonej wartości z pierwotnie udostępnioną wartością oraz powtórne udostępnienie WIRON, jeśli różnica wynosi co najmniej 2 punkty bazowe. Powtórne udostępnienie odbywa się o godzinie 12:00.
Podsumowanie
Regulamin Indeksu Stopy Procentowej WIRON precyzuje szczegółowe zasady opracowywania, publikacji oraz nadzoru nad tym wskaźnikiem referencyjnym. WIRON, oparty na transakcjach depozytowych, ma na celu dokładne i wiarygodne odzwierciedlenie rynku pieniężnego w Polsce. Transparentność procesu oraz mechanizmy korekty i nadzoru zapewniają, że WIRON spełnia najwyższe standardy jakości i rzetelności, co czyni go kluczowym narzędziem dla uczestników rynku finansowego.
Źródło: gpwbenchmark.pl